Wdzięk, czar, uroda
Stały się symbolem piękna już w prehistorii. Lilie. Przez całe wieki wydawały się tak doskonałe, że były tylko podziwiane. Uprawiano je więc takimi, jakimi stworzyła je natura. Rodzaj Lilium liczy około 100 gatunków roślin cebulowych wieloletnich. Rosną one w pasie ciągnącym się przez całą strefę umiarkowaną, nie sięgając do 55 stopni szerokości geograficznej na północy, i wkraczają w strefę podzwrotnikową i zwrotnikową na południu (im dalej na południe, tym wyżej w górach), unikając suchych obszarów stepowych.
Wytworne lilie
Najpiękniejsze pochodzą głównie z Chin i Japonii. Tam też podążali niestrudzeni „łowcy” roślin, często narażając swoje życie w poszukiwaniu gatunków nieznanych dotąd w Europie. W Polsce na naturalnych stanowiskach rosną dwa gatunki: lilia złotogłów i lilia bulwkowata. Objęte są one całkowitą ochroną gatunkową. Można spotkać je w Tatrach i Sudetach. Najdawniej uprawiana jest oczywiście lilia biała, znana od kilku tysięcy lat. W XVII wieku znano w Europie tylko kilka gatunków europejskich lilii, w XVIII wieku uprawiano już kilkanaście (amerykańskie i azjatyckie), a w XIX wieku sprowadzono do Europy około 60 gatunków i odmian, głównie azjatyckich.
Dopiero w latach 20. i 30. XX wieku, po odkryciu łatwo rozmnażających się z nasion lilii produkcja tych pięknych roślin stała się możliwa na szeroką skalę. W rezultacie trwającej od dziesięcioleci rywalizacji hodowców, z rośliny otrzymano szereg odmian oraz niezwykle urozmaiconych mieszańców lilii, uprawianych nie tylko w ogrodach, ale i szklarniach – na kwiaty cięte i do doniczek.
Bogactwo mieszańców oraz odmian zmusiło hodowców do stworzenia specjalnej, praktycznej klasyfikacji. Lilie podzielono na kilka grup:
- mieszańce azjatyckie (niewybredne, wczesna pora kwitnienia),
- martagon, candidum (kwitną w czerwcu),
- amerykańskie, które w naszych warunkach bardzo dobrze zimują,
- trąbkowe (kwitnące w lipcu-sierpniu), które wymagają okrycia na zimę,
- mieszańce orientalne (najtrudniejsze i kwitnące w sierpniu-wrześniu),
- longiflorum, które trzeba na zimę wykopywać i przechowywać w torfie w temperaturze 2 stopni Celsjusza.
Lilia to symbol czystości i cnoty, ale równocześnie piękny kwiat, który doda uroku niejednemu ogrodowi.