Kopać czy nie kopać?
Jesienne, głębokie przekopywanie gleby należy do podstawowych, tradycyjnie wykonywanych zabiegów uprawowych. Zalecane jest coroczne przekopywanie zagonów, późną jesienią, odwracając odcinane kawałki gleby na głębokość 20, a nawet 25 cm. Jakie są plusy i minusy przekopywania ziemi na jesieni? Czy głębokie kopanie jest zawsze pożądaną praktyką ogrodniczą?
Zalety i wady jesiennego przekopywania
Chociaż kapanie grządek na jesieni wydaje się niewdzięczną pracą, w dzisiejszych czasach nie musimy harować, używając szpadla. Pomocą służą wygodne ciągniki ogrodnicze (kliknij). Niemniej jednak zanim sięgniemy po szpadel albo traktor ogrodowy, warto mieć świadomość plusów i minusów takiego zabiegu, jakim jest przekopywanie. Głównym celem kopania jest spulchnianie gleby na większą niż przy pozostałych uprawach głębokość, wyrównanie gleby i wymieszanie jej z resztkami pożniwnymi i nawozami. Powstają warunki do gromadzenia wody z zimowych opadów. Głębokie przekopywanie umożliwia przemrożenie gleby, co wpływa na powstawanie struktury gleby, a także częściowo niszczy zimujące w glebie szkodliwe owady i ich larwy. Zabieg ten umożliwia zatem uzyskanie wiosną następnego roku gleby o dobrej strukturze, z mniejszą liczbą szkodników i z zapasem wody dostępnej dla roślin w krytycznym dla nich okresie kiełkowania i wschodów.
Z drugiej strony, przekopywanie gleby znacznie przyspiesza mineralizację substancji organicznej (w tym próchnicy), a więc wpływa na zmniejszenie jej zawartości w glebie. A przecież obecność substancji organicznej w bardzo dużym stopniu stanowi o żyzności gleby. Jak każdy zabieg uprawowy, przekopywanie niszczy strukturę gleby (choć w perspektywie działa na jej poprawę). Niekorzystny wpływ na strukturę jest szczególnie duży wtedy, gdy kopiemy glebę o niewłaściwej wilgotności, tzn. zbyt suchej lub zbyt mokrej. Głębokie przekopywanie nie jest korzystne również dlatego, że zaburza wykształconą równowagę biologiczną pomiędzy mikroorganizmami glebowymi. Odwrócenie skiby zmienia ich warunki życia, zwłaszcza pod względem zawartości tlenu w powietrzu glebowym. Dlatego na działkach prowadzonych metodą ekologiczną, zamiast kopania gleby, zaleca się jej spulchnianie, np. widłami, bez odwracania ziemi.