Łopian większy
Inne nazwy łopianu to rzepy, łopuch albo kostropach. Roślina ta wytwarza u nasady łodygi rozetkę wielkich liści o piłkowanych brzegach. Na szczycie dochodzącej do 2 metrów łodygi znajdują się podbaldachy złożone z kulistych koszyczków kwiatowych, o kwiatach purpurowo-czerwonych lub fioletowo-czerwonych, i otoczonych licznymi łuskami okrywy koszyczka o haczykowatych wierzchołkach. Łopian ma system korzeniowy palowy, owocem jest niełupka.
Właściwości lecznicze łopianu
Korzeń łopianu jest z zewnątrz pomarszczony, brunatnoszary, w środku białawy, jędrny. Zbiera się go z roślin jednorocznych (niekwitnących) wczesną wiosną lub jesienią. Stosowany jest przede wszystkim w postaci wyciągów i proszku, otrzymuje się też z niego sok. Liście są gorzkie, sporządza się z nich napar. W fitoterapii często łączy się łopian z innymi ziołami, takimi jak fiołek trójbarwny i pokrzywa.
Korzeń łopianu zawiera dużo wielocukrów (inulina) oraz związków poliacetylenowych, mających właściwości hamujące rozwój bakterii i grzybów chorobotwórczych, co ma zastosowanie w dermatologii. W liściach łopianu większego znajduje się arkcjopikryna, gorycz powodująca charakterystyczny smak rośliny.
Korzeń jest zalecany w leczeniu chorób skóry związanych z jej przetłuszczaniem się (trądzik, zakażenia mieszków włosowych). Działa skutecznie w leczeniu czyraków i zastrzałów. Stosuje się go także jako środek moczopędny i poprawiający przemianę materii. Liścia używa się jako środka uzupełniającego w przypadkach świądu, pęknięć, zadrapań, odmrożeń skóry oraz ukąszeń owadów. Nie stwierdzono dotąd szkodliwego działania łopianu, należy jednak ściśle przestrzegać dawkowania i nie stosować łopianu większego u dzieci poniżej 15. roku życia.
