Orcza boldo
Orcza boldo jest wiecznie zielonym, małym drzewem (do 6 metrów wysokości) pochodzącym z Chile, uprawianym obecnie przede wszystkim w Maroku, ale także we Włoszech i w północnej Afryce. Jej jasnozielone, skórzaste i kruche liście mają charakterystyczny zapach. Zółtawobiałe kwiaty są zebrane w 5-12-kwiatowe szczytowe wiechy. Owocem jest mały pestkowiec, mięsisty i czarny.
Właściwości orczy boldo
Liście orczy wchodzą w skład różnych preparatów farmaceutycznych o działaniu żółciotwórczym i żółciopędnym. Można z nich także sporządzać napary. Z kory natomiast otrzymuje się boldynę, czynny składnik orczy boldo. Liście zawierają sporo olejku eterycznego (około 2%). W jego skład wchodzą askarydol, cyneol i kamfora. W liściach i korze występują flawonoidy i różne izochinolinowe alkaloidy aporfinowe, z których najważniejsze znaczenie lecznicze ma boldyna.
W doświadczeniach przeprowadzonych na zwierzętach dowiedziono, że orcza boldo pobudza wydzielanie żółci. Inne, nowsze badania wykazały, że wyciąg wodnoalkoholowy ma ochronny wpływ na wątrobę. U szczura boldyna działa rozkurczająco na mięśnie gładkie, w tym zakresie nie prowadzono jednak badań dotyczących ludzi. Liść orczy boldo, w związku z pobudzaniem przez boldynę wydzielania żółci, znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu objawów niestrawności o podłożu wątrobowo-żółciowym. Przy tym rozpoznaniu orcza boldo jest stosowana łącznie z innymi ziołami, mającymi podobne dobroczynne działanie: karczochem, dymnicą pospolitą, rozmarynem. Wyciąg płynny z orczy boldo jest zalecany także ze względu na jego działanie na kamienie żółciowe. W dużych dawkach liść orczy boldo działa uspokajająco. Uważa się obecnie, że orcza boldo zbyt często i niesłusznie była łączona z roślinami o działaniu przeczyszczającym i używana w leczeniu zaparć. Dotychczas nie stwierdzono ani żadnych działań szkodliwych, ani żadnych niepożądanych skutków ubocznych związanych ze stosowaniem orczy boldo.